
August 19, 2025 | 00:56 Timor Leste
BAUCAU, www.news-viptv.com – Hare ba kondisaun abrigu Komandante David Alex “Daitula” iha Samalari, Munisipiu Baucau ne’ebe hahu aat, Governu sei hadia abrigu refere hodi rekonese nu’udar sitiu istoriku.

Planu governu atu hadia ne’e realiza hafoin Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão hala’o vizita bá subar fatin “abrigu” Komandante David Alex “Daitula” iha área Suku Samalari, Postu Administrativu Baucau-Vila, Munisípiu Baucau, sábadu (16/08/2025).
Iha vizita ne’e PM Xanana akompaña hosi Ministru Agrikultura, Pekuária, Peska no Florestas (MAPPF), Marcos da Cruz, Prezidente Conselho Combatentes Libertação Nacional (CCLN) Munisípiu Baucau, Francisco da Costa Gomes “Berdu”, veteranu sira no mós estafeta sira ne’ebé uluk simu orientasaun hosi Komandante Supremu FALINTIL Kay Rala Xanana Gusmão hodi halo ligasaun ho Gerilleiru sira.
Sita iha pajina ofisial Primeiru-Ministru nian, iha abrigu ne’e, PM Xanana deklara katak, David Alex Daitula hanesan Komandante operasionál ida ne’ebé di’ak tebtebes iha funu laran hosi parte sorin mai. Tanba ho Daitula, gerilleiru sira bele sosa kilat ho kilat musan hosi Jenerál sira Indonézia nian, inklui farda, sapatu no seluk tán.
“𝐈𝐭𝐚-𝐧𝐢𝐚 𝐠𝐞𝐫𝐢𝐥𝐥𝐚 𝐥𝐚’𝐨 𝐧𝐚𝐟𝐚𝐭𝐢𝐧 𝐭𝐚𝐧𝐛𝐚 𝐊𝐨𝐦𝐚𝐧𝐝𝐚𝐧𝐭𝐞 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐡𝐚𝐧𝐞𝐬𝐚𝐧 𝐃𝐚𝐢𝐭𝐮𝐥𝐚. 𝐓𝐚𝐧𝐛𝐚 𝐧𝐞’𝐞 𝐨𝐧𝐫𝐚 𝐛𝐨’𝐨𝐭 𝐛𝐚́ 𝐃𝐚𝐢𝐭𝐮𝐥𝐚 𝐡𝐨 𝐊𝐨𝐦𝐚𝐧𝐝𝐚𝐧𝐭𝐞 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐬𝐞𝐥𝐮𝐤 𝐧𝐞’𝐞𝐛𝐞́ 𝐡𝐚𝐤𝐚𝐚𝐬-𝐚𝐧 𝐡𝐨 𝐦𝐚𝐭𝐞𝐧𝐞𝐤, 𝐡𝐨 𝐤𝐛𝐢𝐢𝐭 𝐊𝐨𝐦𝐚𝐧𝐝𝐮 𝐧𝐢𝐚𝐧 𝐛𝐞𝐥𝐞 𝐡𝐞𝐭𝐚𝐧 𝐧𝐚𝐟𝐚𝐭𝐢𝐧 𝐤𝐢𝐥𝐚𝐭 𝐟𝐨𝐮𝐧 𝐧𝐨 𝐤𝐢𝐥𝐚𝐭 𝐦𝐮𝐬𝐚𝐧 𝐟𝐨𝐮𝐧. 𝐓𝐚𝐧𝐛𝐚 𝐧𝐞’𝐞, 𝐢𝐡𝐚 𝐟𝐚𝐭𝐢𝐧 𝐢𝐝𝐚-𝐧𝐞’𝐞 𝐚𝐦𝐢 𝐥𝐚 𝐡𝐚𝐥𝐮𝐡𝐚 𝐨́ 𝐃𝐚𝐢𝐭𝐮𝐥𝐚 𝐡𝐨 𝐤𝐨𝐦𝐚𝐧𝐝𝐚𝐧𝐭𝐞 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐡𝐨𝐭𝐮. 𝐇𝐨 𝐢𝐦𝐢-𝐧𝐢𝐚 𝐤𝐚𝐩𝐚𝐬𝐢𝐝𝐚𝐝𝐞 𝐊𝐨𝐦𝐚𝐧𝐝𝐮 𝐦𝐚𝐤𝐚 𝐠𝐞𝐫𝐢𝐥𝐥𝐚 𝐛𝐞𝐥𝐞 𝐫𝐞𝐣𝐢𝐬𝐭𝐞 𝐭𝐨’𝐨 𝐩𝐨𝐯𝐮 𝐝𝐮𝐧𝐢 𝐭𝐢𝐡𝐚 𝐢𝐧𝐢𝐦𝐢𝐠𝐮 𝐡𝐨𝐬𝐢 𝐢𝐭𝐚-𝐧𝐢𝐚 𝐫𝐚𝐢𝐧. 𝐏𝐞𝐫𝐚𝐧𝐭𝐞 𝐡𝐨𝐭𝐮-𝐡𝐨𝐭𝐮, 𝐡𝐚’𝐮 𝐩𝐫𝐨𝐦𝐞𝐭𝐞 𝐬𝐞𝐢 𝐦𝐚𝐢 𝐡𝐚𝐫𝐞𝐞 𝐟𝐚𝐭𝐢𝐧 𝐧𝐞’𝐞 𝐚𝐭𝐮 𝐡𝐚𝐝𝐢’𝐚, 𝐭𝐚𝐧𝐛𝐚 𝐟𝐚𝐭𝐢𝐧 𝐧𝐞’𝐞 𝐬𝐚𝐢 𝐧𝐮’𝐮𝐝𝐚́𝐫 𝐬𝐢́𝐭𝐢𝐮 𝐢𝐬𝐭𝐨́𝐫𝐢𝐤𝐮 𝐢𝐝𝐚 𝐢𝐡𝐚 𝐢𝐭𝐚-𝐧𝐢𝐚 𝐟𝐮𝐧𝐮,” PM Xanana promete.
Xefe Governu rekoñese katak, jornalista Christhoper Winner Max Stalh Max Thall mai hasoru Komandante Daitula iha fatin ne’e tanba iha tempu ne’ebá, tinan bá tinan Timor komesa lakon ona ninia votus iha Organizasaun Nasaun Unidas (ONU).
Hosi ne’e, ikus mai maka antes 12 Novembru 1991 Papa João Paulo II mai hodi fó-hanoin bá mundu kona-bá terus ne’ebé povu Timor enfrenta.
“𝐇𝐮𝐬𝐮 𝐛𝐚́ 𝐢𝐦𝐢 𝐚𝐭𝐮 𝐡𝐚𝐤𝐞𝐫𝐞𝐤 𝐝𝐢𝐝𝐢’𝐚𝐤 𝐢𝐬𝐭𝐨́𝐫𝐢𝐚 𝐧𝐞’𝐞, 𝐧𝐮𝐧𝐞’𝐞 𝐣𝐞𝐫𝐚𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐟𝐨𝐮𝐧 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐛𝐞𝐥𝐞 𝐡𝐚𝐭𝐞𝐧𝐞. 𝐓𝐚𝐧𝐛𝐚 𝐊𝐨𝐦𝐚𝐧𝐝𝐚𝐧𝐭𝐞 𝐃𝐚𝐢𝐭𝐮𝐥𝐚 𝐡𝐨 𝐤𝐨𝐦𝐚𝐧𝐝𝐚𝐧𝐭𝐞 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐬𝐞𝐥𝐮𝐤 𝐡𝐚𝐦𝐮𝐭𝐮𝐤 𝐡𝐨 𝐟𝐞𝐫𝐢𝐤 𝐧𝐨 𝐤𝐚𝐭𝐮𝐚𝐬 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐦𝐚𝐤 𝐞𝐫𝐨́𝐢. 𝐒𝐞 𝐥𝐚’𝐞 𝐞𝐦𝐚 𝐡𝐚𝐧𝐨𝐢𝐧 𝐤𝐚𝐭𝐚𝐤, 𝐗𝐚𝐧𝐚𝐧𝐚 𝐦𝐞𝐬𝐚𝐤 𝐦𝐚𝐤 𝐞𝐫𝐨́𝐢,” PM Xanana husu.
Durante prossesu luta bá ukun rasik-an, Komandante Sub Xefe Estadu Maiór FALINTIL, David Alex Daitula nu’udár Komandante ida ne’ebé simu jornalista internasionál, ativista no akadémiku barak-liu.
Komandante Daitula simu Jornalista internasionál ne’ebé halo entrevista no halo filmazen kona-bá oinsá ezisténsia gerilleiru sira bele kontinua sobrevive, no eziste hodi luta bá destinu rai ne’e nian, defende direitu povu bá ukun rasik-an.
Iha Outubru 1975 hafoin trajedia Balibo five, laiha tán operadór Camera no jornalista internasionál ida ne’ebé bá halo filmajen bá atividade gerilleiru FALINTIL nian.